Khi Nga phát động chiến dịch quân sự đặc biệt với Ukraine nhằm đánh phủ đầu các nguy cơ hiện hữu nhắm vào Nga, thì rất nhiều ý kiến cho rằng đây là một tiền lệ xấu có thể dẫn đến việc các cường quốc như Nga, TQ, Ấn, Triều Tiên... sẽ bất chấp quốc tế để đạt được mục đích của mình. Thậm chí, nhiều người lo ngại Trung Quốc sẽ có động thái mạnh mẽ trên Biển Đông tương tự như cái cách Nga đối với Ukraine. Thế nhưng đó chỉ là những suy nghĩ không có căn cứ, không thực tiễn chút nào bởi những lý do sau:
Thứ nhất, về phương diện ý thức hệ thì cuộc chiến Việt - Trung sẽ rất khác sơ với cuộc chiến Nga - Ukraine, dù là chỉ giới hạn trên biển hay trên cả lục địa, bởi là dù muốn dù không thì ta cũng biết thực tế thì quả tình Trung Quốc là đất nước bị đa phần dân số Việt Nam không ưa, ở đây xin đừng đánh đồng giữa “ghét”, “thù” với cả “không ưa”. Rõ ràng đa số người Việt không ưa người Trung Quốc nhưng kẻ khó ưa nhất với chúng tôi là “những người Mỹ biết nói tiếng Việt” sau đó là Trung Quốc.
Thứ hai, vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế phải nói là khác hoàn toàn với Ukraine. Việt Nam có một vị thế phải nói là cực kỳ uy tín trên trường quốc tế, nếu trong cuộc chiến Ukraine, có rất nhiều nước dù công khai hay âm thầm thì họ sẵn sàng đứng về phía Nga, thì nếu một cuộc chiến Việt - Trung lại hoàn toàn ngược lại. Nếu bảo một vài đất nước nào đó đứng về phía chúng ta chống Trung Quốc thì có thể có, có thể không nhưng nếu bảo nước nào đứng về phía Trung Quốc chống Việt Nam thì chắc chắn không có.
Xét về phương diện Ngoại giao khả năng cao 90% quốc tế sẽ trung lập, nhưng tôi dám đảm bảo biểu tình ủng hộ Việt Nam sẽ diễn ra ở khắp nơi trên thế giới đây là một áp lực không hề nhỏ nếu Trung Quốc còn muốn tranh vị trí siêu cường.
Thứ ba, Việt Nam đã đang là một quốc gia trung lập hoàn toàn, kể cả trong những lúc ngặt nghèo nhất của sự tồn vong của tổ quốc như năm 2014 hay như lúc đỉnh điểm căng thẳng của quốc tế thời Tổng thống Donal Trump thì Việt Nam cũng chưa từng nghiêng ngả về bất kỳ bên nào, đây là lối ngoại giao vô cùng khôn khéo, sẽ rất khó để Trung Quốc tìm cớ đế gây sự với Việt nam giống như cách mà Ukraine đã làm mếch lòng Nga.
Thứ 4, nếu kinh nghiệm quân sự của Ukraine phần lớn đến từ chiến tranh thế giới thứ 2 và nội chiến thì ngược Việt Nam lại trải qua cuộc chiến chống ngoại xâm không biết mệt mỏi không phải mới đây mà là cả nghìn năm qua. Nếu khí tài quân sự của Ukraine đều đến từ Nga, đất nước mà hiểu vũ khí quân đội Ukraine đang dùng đến từng con vít, từng rãnh đạn, thì khí tài quân sự của Việt Nam lại có rất ít đến từ Trung Quốc ,và kho vũ khí của Việt Nam cũng đa quốc tịch hơn Ukraine (gồm có cả vũ khí Nga, Trung Quốc, Ấn Độ, Pháp, Israel, Úc...).
Trong khi đề nội tại nếu Ukraine có Crimea, Donetsk và Lugansk ly khai thì Việt Nam lại là một khối thống nhất, không hề có bất cứ vùng đất nào ly khai. Ở chiều ngược lại Nga là một khối thống nhất nên hoàn toàn có thể huy động toàn bộ quân đội để dập Ukraine thì Trung Quốc lại không được thế. Nếu Trung Quốc thực sự muốn chiếm Trường Sa hay đánh Việt Nam thì họ phải huy động phần lớn binh lính và vũ khí của họ mà điều này cũng là bất lợi của họ khi Nhật Bản, Đài Loan, Ấn Độ, Hàn Quốc sẽ không ngồi im để cơ hội vụt qua.
Cuối cùng cũng là điều quan trọng và bí ẩn nhất đó là có thể Việt Nam không hề yếu như bề ngoài đang thể hiện, để thấy điều này thì ta quay lại năm 2016 khi mà Philippines còn là đồng minh của Mỹ, nhưng Trung Quốc không nói 2 lời với tay một cái chiếm ngay Scarborough mà không hề e sợ Mỹ.
Thế nhưng, biết bao lần Trung Quốc cố tình gây hấn ở vùng biển của ta nhưng kể từ sau năm 1988 Trung Quốc không hề dám manh động thêm một lần nào nữa, và dù nhiều người chê cười Việt Nam hay “quan ngại” nhưng Trung Quốc cung chả khác gì Việt Nam, Trung Quốc cũng “vô cùng quan ngại” trước một Việt Nam kiên cường, dũng cảm, bất khuất và luôn ngẩng cao đầu.
Do đó tôi nghĩ rằng trong một tương lại gần thì chưa thể có một cuộc chiến đáng kể nào giữa Việt Trung có thể xảy ra như nhiều người nghĩ./.
